Zakład Kotłów, Spalania i Procesów Energetycznych (Z-1), przynależący do Wydziału Mechaniczno-Energetycznego (W-9), powstał 21 lipca 2014 r. w związku z reorganizacją struktury organizacyjnej Politechniki Wrocławskiej. Nowa jednostka została utworzona na bazie byłego Zakładu Spalania i Detonacji, do którego przyłączono część pracowników Zakładu Kotłów i Turbin oraz Zakładu Miernictwa i Ochrony Atmosfery.
Zwierzchnictwo nad nowopowstałym zakładem powierzono dr hab. inż. Halinie Pawlak-Kruczek, prof. PWr.